یکی از دغدغههای کوهنوردان مراقبت از خود در زمان حادثههای ناشی از بلایای طبیعی یا انسانی است. امروزه که به دلیل تغییرات آب و هوا و گرم شدن شدن زمین با چندین حادثه آتش سوزی در سطح جهان مثل استرالیا و در سطح کشور عزیزمان ایران مثل آتش سوزی جنگل هیرکانی روبهرو بودهایم، ازجمله مهمترین مواردی که هر کوهنورد یا طبیعت گردی باید بداند، دانستن چگونگی فرار از دست آتش است. کسانی که بهتنهایی به کوهنوردی یا طبیعتگردی میروند به دانستن چنین مواردی بیشتر نیاز دارند، زیرا هنگام گرفتار شدن فقط اطلاعات و آموزشهای قبلی است که میتواند به نجات آنها کمک کند. در لست سکند قصد داریم چند مورد از مهمترین نکاتی را که بهتر است در مورد فرار هنگام آتش سوزی بدانید با شما در میان بگذاریم، پس با ما همراه باشید.
آرامش خود را حفظ کنید
آتش سوزی در جنگل و هنگام کوهنوردی میتواند بسیار خطرناک باشد و احتمالاً زمان آتش سوزی اولین دستوری که غریزه شما صادر میکند، فرار است، ولی به یاد داشته باشید وحشت و عکسالعمل سریع میتواند شما را به کشتن دهد. اگر هوا دود زیادی ندارد برای آرام کردن خود میتوانید از تمرینات تنفسی استفاده کنید. این تمرینات بدین صورت است که باید ابتدا نفس عمیق بکشید و سپس نفس خود را به مدت 4 ثانیه نگهدارید و بعد به آرامی عمل بازدم را انجام دهید.
از مجاری تنفسی خود مراقبت کنید
سعی کنید به زمین نزدیکتر باشید و بهوسیله پارچه دهان و بینی خود را بپوشانید تا خاکستر هوا وارد مجاری تنفسی شما نشود. بهتر است برای مرطوب کردن پارچه به این نکته توجه کنید که اگر آتش نزدیک شما باشد به دلیل تبخیر آبِ پارچه، مرطوب کردن آن میتواند به مجاری تنفسی شما آسیب برساند، بنابراین در این زمینه مراقب باشید. همچنین تا جای ممکن از هوایی که به سطح زمین نزدیکتر است تنفس کنید.
خلاف جهت باد و رو به سراشیبی حرکت کنید
ابتدا جهت باد را تعیین کنید؛ اگر دید کافی وجود دارد این کار را میتوانید بهوسیله مشاهده آسمان و دنبال کردن جهت حرکت دود انجام دهید. اگر باد از سمت شما به سمت آتش میوزد، به سمت باد حرکت کنید و اگر باد از سمت آتش به سمت شما میوزد، بهصورت عمود بر باد حرکت کنید تا بتوانید هم از آتش و هم از بادی که از سمت آتش میوزد فرار کنید. اگر در ارتفاع بالا هستید سریعتر به سمت سطح زمین بازگردید زیرا آتش با سرعت بیشتری به سمت بالا حرکت میکند، بنابراین خطرناکترین مکان برای فرار میتواند رفتن به ارتفاع باشد.
سعی نکنید از آتش پیشی بگیرید
شاید وسوسه شوید که از آتش پیشی بگیرید، پس اگر چنین فکری به ذهنتان رسید به یاد داشته باشید که آتش در جنگل میتواند با سرعت بیش از 32 کیلومتر بر ساعت گسترش پیدا کند و با این سرعت بهراحتی میتواند از یک دونده عبور کند.
مکانهایی که احتمال اشتعال کمتری دارند را هدف قرار دهید
سعی کنید به منطقهای که احتمال اشتعال کمتری دارد بروید، بهعنوان نمونه میتوانید به لیست زیر نگاه کنید:
- منطقه وسیعی از آب که شاخ و برگ زیادی در اطراف آن نیست.
- مناطق باتلاقی
- مناطق پوشیده از سنگ
- جاده
- کنار رودخانه
- چمنزارها
- مزارع شخم زدهشده
- منطقهای که چوب زیادی در آنجا وجود ندارد
- و به عنوان آخرین راهحل منطقهای که قبلاً آتشگرفته است را نیز میتوانید انتخاب کنید.
*نکته مهم: از نزدیکی به درهها و جاهایی شبیه به آن پرهیز کنید، زیرا گرمای زیادی در آنجا جمع میشود و میتواند شما را به دام بیندازد.
اگر به دام افتادید سعی کنید تا جای ممکن به زمین نزدیک شوید
اگر هنگام کوهنوردی راه گریزی پیدا نکردید سعی کنید به منطقهای که پوشش گیاهی ندارد بروید و با کندن یک گودال و دراز کشیدن در آن به صورتی قرار بگیرید که پاهای شما رو به شعلههای آتش قرار بگیرد، سپس روی خود را بهوسیله سنگ یا هر چیزی که بتواند شما را از آتش محافظت کند بپوشانید و تا زمانی که آتش از شما دور شود در آنجا بمانید.
هنگام کوهنوردی همیشه مواظب باشید که باعث ایجاد آتش سوزی نشوید
طبق بررسیها از هر 10 مورد آتش سوزی، انسان باعث ایجاد 9 مورد از آنها است؛ بنابراین با توجه به اینکه جلوگیری از آتش سوزی بهترین راه برای فرار از آتش است، هنگام گردش به این موارد توجه کنید:
- آتش را در مکانهای مخصوص روشن کنید تا مانع گسترش آن به سایر مناطق شوید.
- اگر مکان مشخصی وجود ندارد سعی کنید در مکانی دور از چادر و درختان جنگل، آتش روشن کنید.
- سعی کنید اندازه آتش به صورتی باشد که قابل کنترل باشد و هرگز آن را بدون مراقب روشن نگه ندارید.
- زمان خاموش کردن بعد از اینکه کاملاً آتش به خاکستر تبدیل شد برای خاموش کردن تکمیلی، از آب با حجم زیاد استفاده کنید. هنگام ریختن آب خاکستر را هم بزنید تا کاملاً قسمتهای زیرین آن خاموش شود.
- اگر دود یا آتش سوزی مشاهده کردید، سریعاً به سازمانهای امدادی منطقه خبر دهید.
شما راه حل دیگری را برای مواقع اضطراری فرار از دست آتش سراغ دارید؟
منبع: atlasandboots.com