تندیس و مجسمهها یکی از نخستین آثار ساخته شده به دست انسانها به شمار میروند که قدمت قدیمی ترین مجسمه کشف شده تا کنون به 3.3 میلیون سال پیش باز میگردد. در طی این سالها تندیسهای فراوانی ساخته شدهاند که جنبههای مختلفی از هنر، عقاید و باورها را به نمایش گذاشتند و به یک اثر باستانی تبدیل شدهاند. در این مقاله شما را با 12 تا از مشهورترین مجسمه های جهان که در طول تاریخ ساخته شدهاند آشنا خواهیم کرد و به جزئیات هر کدام میپردازیم.
1. مجسمه ابوالهول (The Great Sphinx)
- مکان: جیزه، مصر
- سازنده: نامشخص
- سال ساخت: 2500 سال قبل از میلاد مسیح
- ارتفاع: 19.8 متر
- وزن: 20000 تن
مجسمه ابوالهول یکی از بزرگترین و قدیمیترین تندیسهای ساخت بشر است که به دلیل وجهه رازآلود خود، سالیانه هزاران توریست را به خود جذب میکند. یکی از دلایلی که سبب اعجاب انگیزی این مجسمه میشود، تاریخ ساخت آن است که حدودا به 2500 سال پیش از میلاد مسیح بازمیگردد. البته که هیچ کسی تاریخ دقیق ساخت آن را نمیداند. همچنین سازنده این اثر باستانی نیز مشخص نیست، گمانهزنیهایی مبنی بر دستور خوفو، پادشاه و فرعون مصر بر ساخت این سازه وجود دارد و افرادی نیز بر این باورند که این تندیس نمایی از خود خوفو است. البته در زمینه سازنده مجسمه قویترین نظریه بر این اساس است که خفرع، فرعون و فرزند خوفو دستور ساخت مجسمه ابوالهول را صادر کرده است.
البته به غیر از ابعاد و سن این اثر، دلایل دیگری هم وجود دارد که مجسمه ابوالهول را به یکی از عجایب هفت گانه تبدیل میکند. ساخت و تراش کاری این تندیس حتی در عصر امروزی نیز کار آسانی نخواهد بود. در واقع تصور اینکه افرادی توانسته باشند چنین سازه باشکوهی را هزاران سال پیش با امکانات نه چندان زیادی ایجاد کرده باشند اعجاب آور است.
2. مجسمه داوود (David statue)
- مکان: فلورانس، ایتالیا
- سازنده: میکل آنژ
- سال ساخت: 1501
- ارتفاع: 5.1 متر
- وزن: 5660 کیلوگرم
آمدن نام میکل آنژ در کنار یک سازه به تنهایی برای تلقی کردن آن اثر به عنوان یک شاهکار کافیست. هر چه قدر به جزئیات و نکات مجسمه داوود پرداخته شود، باز هم کم است. چشمانی که به نظر در حال پلک زدن هستند و رگهایی که بهنظر ضربان دارند همگی به جانبخشی این شاهکار میافزایند.
با وجود این که کمتر کسی میتواند مجسمهای از آدم بسازد که نه غیر واقعی جلوه کند و نه اغراق آمیز، میکل آنژ در سال 1501 میلادی این اثر را در سن 26 سالگی با تراشیدن مرمر سفید در طی 2 سال خلق کرد. درک بالای میکل آنژ از آناتومی بدن انسان سبب الهام بخشی افراد بزرگی چون بوتیچلی (نقاش شهیر ایتالیایی) و لئوناردو داوینچی شد.
3. تندیس مسیح (Christ the Redeemer)
- مکان: ریودوژانیرو، برزیل
- سازنده: پائول لاندوفسکی
- سال ساخت: 1931
- ارتفاع: 38 متر
- وزن: 635 تن
تندیس مسیح از معدود مجسمههایی در جهان است که به عنوان نماد یک کشور بشمار میرود. البته شهرت مجسمه مسیح از مرزهای برزیل خارج شده و یک آوازه جهانی در تمامی قارهها به دست آورده است. با وجود این که تندیس مسیح نسبت به بسیاری از مجسمههای این لیست قدمت کمتری دارد، چیزی از شگفتی و شکوه آن کم نمیکند.
این مجسمه که از سنگ صابون تراشیده شده است میتواند نامزد مشهورترین اثر هنری به سبک دکو باشد. ساخت این مجسمه دست کم 9 سال زمان برده و هماکنون به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید شناخته میشود.
4. تندیس اندیشه گر (The thinker)
- مکان: پاریس، فرانسه
- سازنده: آگوست رودن
- سال ساخت: 1902
- ارتفاع: 6 متر
- وزن: 1.4 تن
4 قرن پس از ساخت مجسمه داوود توسط میکل آنژ، این بار آگوست رودن، هنرمند فرانسوی با ساخت تندیس اندیشهگر نام خود را در تاریخ جاویدان کرد. این مجسمه همانند داوود از ظرافت بالایی برخوردار است و به زیبایی میتوان جزئیات بدن انسان را در آن مشاهده کرد. این مجسمه از مرمر و برونز درست شده است.
اما آنچه این مجسمه را به یک شاهکار بی بدیل تبدیل میکند، مفهومی است که از خود به دیگران منتقل میکند. اندیشهگر با نمایشی شاعرانه به نمادی از فلسفه و تفکر تبدیل شده است، انسان را در ژرف اندیشیدن فرو میبرد و با گم شدن در تفکرات خود نشان از هستی وجود آدمیزاد میدهد.
5. لشکر سفالی (The Terracotta Army)
- مکان: شیآن، چین
- سازنده: نامشخص
- سال ساخت: 246- 208 سال پیش از میلاد مسیح
- ارتفاع: حدود 175 تا 200 سانتی متر
- وزن: حدود 136 تا 181 کیلوگرم
همانطور که میدانید و ملاحظه میکنید، لشکر سفالی یک مجسمه به خصوص نیست. در این مورد، ما درباره حدودا 8000 مجسمه جنگجو، 130 ارابه جنگی، 670 راس اسب و ... صحبت میکنیم که ساخت آن 40 سال زمان برد. مجسمههایی که برای ساختش چیزی حدود 700.000 هزار کارگر شبانه روز مشغول ساخت و طراحی بودند. ارتش سفالی به دستور پادشاه چین، کین شی هوانگ صادر شد اما این بنا 4 سال پس از مرگ وی تکمیل شد.
مجسمههای ساخته شده از جنس خاک رس سفالگری هستند و به طرز باورنکردنی جزییات در ساخت این مجسمهها رعایت شده است. شاید این نکات به اندازه مجسمه داوود میکل آنژ نباشد، اما تمامی مجسمههای جنگجویان در ابعاد یک انسان واقعی، با ظاهر و اندام متمایز از یک دیگر ساخته شده است که هرکدام سلاحی از جنس برنز حمل میکنند.
جالب است بدانید دستور ساخت تندیسها به این دلیل ثبت شده است که کین شی هوانگ خواهان ارتشی بود که حتی پس از مرگ، در آخرت نیز از او محافظت کنند.
6. مجسمه پیتا (Pieta)
- مکان: واتیکان، ایتالیا
- سازنده: میکل آنژ
- سال ساخت: 1499
- ارتفاع: 2 متر
- وزن: 3175 کیلوگرم
یک شاهکار دیگر و باز هم از میکل آنژ. شاید مجسمه پیتا به شهرت مجسمه داوود دست نیافته باشد، اما بدون تردید یکی از شاهکارهایی بشمار میرود که از دستان آدمی و تراشیده شدن سنگها ایجاد شده است. پیتا صحنهای تراژدیک از مریم مقدس است که عیسی را پس از به صلیب کشیده شدن در آغوش میگیرد. این تندیس آن قدر باشکوه ساخته شده است که بتواند احساسات آدمیزاد را با تماشایش جریحه دار کند. البته غیر از غم اندوه این تندیس نمادی صبر و ایمان نیز بشمار میرود.
پیتا اولین تندیس میکل آنژ محسوب میشود که از یک تکه سنگ مرمر کرآرا ساخته شده است. جالب است بدانید میکل آنژ امضای خود را بر سینه مجسمه مریم حک کرد که بعد از این کارش پشیمان شد و در کارهای بعدی خود هیچ امضایی به جا نگذاشت. میکل آنژ در زمان ساخت تندیس پیتا تنها 24 سال سن داشت.
7. مجسمه آزادی (The Statue of Liberty)
- مکان: نیویورک، مکزیک
- سازنده: فردریک بارتولدی
- سال ساخت: 1886 میلادی
- ارتفاع: 93 متر
- وزن: 225 تن
شاید مجسمه آزادی به قدمت سایر مجسمههای این فهرست نباشد اما کمتر کسی پیدا میشود که تصویر یا نامی از مجسمه آزادی آمریکا را ندیده و نشنیده باشد. مجسمه آزادی بیانگر دموکراسی، برابری و البته آزادی است، از همین جهت میتوان آن را مهمترین نماد ایالات متحده آمریکا دانست. بسیاری از افراد این طور میاندیشند که مجسمه آزادی هدیهای از کشور فرانسه است، اما این اثر نتیجه همکاری مشترک دو کشور است. پیش از قرار گیری، این مجسمه در 350 قطعه از فرانسه به نیویورک ارسال شد.
البته این تندیس تنها یک مجسمه نیست و همانند یک ساختمان این قابلیت را دارد که تا تاج مجسمه بالا بروید و نمایی فوق العاده از شهر نیویورک را شاهد باشید. این تندیس سالانه میزبان 3.5 میلیون توریست از سرتاسر جهان است. اگر تمایل دارید با حقایق جالب از مجسمه آزادی هم آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم روی عبارت لینک شده کلیک کنید.
8. سرهای غول پیکر اولمک (Olmec Colossal Heads)
- مکان: سن لورنزو، مکزیک
- سازنده: نامشخص
- سال ساخت: نامشخص
- ارتفاع: 3 متر
- وزن: 40 تن
این سرهای غول پیکر مهمترین یادگار مربوط به تمدن اولمکها هستند که حدود 1200 تا 400 سال قبل از میلاد مسیح زندگی میکردند. علت ساخت این سرهای غول آسا هماکنون نیز رازی حل نشده از تاریخ محسوب میشود و باورهای مختلفی مبنی علت ساخت آنها وجود دارد. البته تا کنون 17 عدد از این سرها کشف شده است که اکثر آن ها متعلق به سن لورنزو مکزیک هستند. نکته رازآلودی که وجود دارد این است که جنس این سنگها از سنگ آتشفشانی بازالتی هستند که منشأ آن حداقل 70 کیلومتر تا محل پیدا شدن این سرها فاصله دارد. تقریبا غیر از این که این سرها یک اثر باستانی مشهور تلقی میشوند، هیچ چیز دیگری راجعبه آنها به طور قطع نمیتوان گفت.
9. بودای بزرگ لشان (Leshan Giant Buddha)
- مکان: چین
- سازنده: های تونگ
- سال ساخت: 8 سال پس از میلاد مسیح
- ارتفاع: 71 متر
- وزن: ----
همانند تندیس مسیح که تعداد زیادی از آن در سرتاسر جهان ساخته شده، تندیسهای بودای مشهور مختلفی در جهان وجود دارد که مشهورترین و اعجاب انگیزترین آن بودای بزرگ لشان است. یکی از این دلایل تمایز، ساخته شدن این اثر در دره قله شیفنگ و تراشیدن سنگهای متصل به دره است و البته داستان جالب ساخت آن؛ بودای لشان در محل اتصال 3 رودخانه ساخته شد تا روح آب را از تلاطم و آشفتگی آرام سازد که موفق نیز بود! زیرا طی 90 سالی که کارگران در حال تراشیدن این بنا بودند، سنگهای زیادی را وارد آبها کردند که سبب شد به مرور زمان سرعت جریان رودها کمتر شود.
10. مجسمه موآی (moai)
- مکان: جزیره ایستر، شیلی
- سازنده: نامشخص
- سال ساخت: 1400 میلادی
- ارتفاع: 21 متر
- وزن: 14 تن
تندیسهای موآی از خاکستر فشرده آتشفشانی تشکیل شدهاند و در حال حاضر حدود 900 مجسمه تکمیل شده موآی و 300 مجسمه نیمه تمام از آنها باقی مانده است. مهمترین رازی که از آنها کشف نشده مانده بود، بدن سرهای مجسمههای موآی بود. برای سالیان دراز این طور پنداشته میشد که این مجسمه ها بدون بدن هستند تا این که در سالهای 1000 تا 1500 میلادی کشف شد بدن این سرها در خاک مدفون شدهاند.
11. مجسمه وحدت (Statue of Unity)
- مکان: گجرات، هند
- سازنده: رام سوتار
- سال ساخت: 2018
- ارتفاع: 182 متر
- وزن: 1700 تن
مجسمه وحدت بزرگترین مجسمه ساخته شده در جهان است، مجسمه غول پیکری که به افتخار سردار والابابهائی، یکی از بنیانگذارهای اصلی هند امروزی ساخته شده است. ساخت این مجسمه 183 متری در سال 2013 آغاز شد و پس از 5 سال در زادروز سردار والابابهائی در گجرات هند رونمایی شد. چنانچه تمایل دارید اطلاعات و تصاویر بیشتری از مجسمه وحدت بدست بیاورید میتوانید به مطلب معرفی مجسمه وحدت رجوع کنید.
12. مجسمههای کوه نمرود (The Statues Of Mount Nemrut)
- مکان: کوه نمرود، ترکیه
- سازنده: نامشحص
- سال ساخت: 1 قرن پیش از میلاد مسیح
- ارتفاع: حدودا 8.5 متر
- وزن: متفاوت
یکی از مهمترین آثار باستانی به جا مانده از عصر هلنیستی (پیش از میلاد مسیح تا پیدایش امپراطوری روم باستان) مجسمههای کوه نمروده است که متشکل از سردیسهای اساطیر باستانی و خدایان یونانی از جمله زئوس، آپولو و هرکول میشود. این سردیس و مجسمهها به عنوان یکی از میراث جهانی یونسکو شناخته میشوند و از مهمترین جاذبههای تاریخی شرق ترکیه بشمار میرود. جهت کسب اطلاعات بیشتر از این مجسمهها پیشنهاد میدهیم ویدئو زیر را از دست ندهید.
ویدئو مجسمههای کوه نمرود ترکیه
سخن آخر
در این مطلب شما را با برخی از معروفترین مجسمه های جهان آشنا کردیم و از ویژگیهای خاص هر کدام سخن گفتیم. البته تعداد مجسمه های معروف در جهان بسیار بیشتر از این موارد گفته شده است.
مجسمهها یکی از مهمترین نمادها و میراث به جا مانده از گذشتگان هستند که رویدادهای تاریخی بسیاری در خود جای دادهاند. حتی مجسمههای مشهوری که تاریخ بلندی هم ندارند روزی برای آیندگان به نماد تاریخی تبدیل خواهند شد.
در آخر اگر فکر میکنید نام مجسمه مشهوری در این فهرست خالی است خوشحال میشویم آن را در کامنتها به اشتراک بگذارید تا به مطلب معروف ترین مجسمه های جهان اضافه شود. تا به حال این مجسمه های معروف جهان را از نزدیک دیدهاید؟
منابع: the popularist و traveltriangle